Dysleksja – prawie każdy słyszał to słowo, kojarzy się najczęściej z trudnościami szkolnymi dziecka, ale czy na pewno każdy wie, co znaczy? Próba dokładnego wyjaśnienia terminu często sprawia trudność.
Dysleksja rozwojowa to termin określający specyficzne trudności w uczeniu się pisania i czytania. Przymiotnik „rozwojowa” oznacza, że trudności występują od początku rozwoju. Trudności określane tą nazwą mogą występować po trzema postaciami:
- dysleksja – specyficzne trudności w opanowaniu umiejętności czytania
- dysortografia – specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni
- dysgrafia - specyficzne trudności w opanowaniu odpowiedniego poziomu graficznego pisma
Mogą one wystąpić w postaci izolowanej – tylko jedna forma, lub jako zespół dwóch lub trzech form zaburzeń.
Dysleksję rozwojową można zdiagnozować u dziecka z prawidłowym rozwojem umysłowym (inteligencja co najmniej przeciętna), u którego występują istotne opóźnienia rozwoju funkcji wzrokowo-ruchowych (uwagi, pamięci wzrokowej, spostrzegania), słuchowo-językowych (uwagi, pamięci i percepcji słuchowej) lub integracji tych funkcji. Trudności pojawiają się od początku nauki szkolnej, są one nasilone, nie ustępują nawet w początkowej fazie terapii.
Trudności w nauce czytania i pisania mogą występować także u dzieci z upośledzeniem umysłowym, inteligencją niższą niż przeciętna, wadami zmysłów (niesłyszących, niewidzących), zaniedbanych środowiskowo, jednak zaliczamy je do trudności niespecyficznych i nie są one spowodowane dysleksją rozwojową.
Aby dowiedzieć się, czy powodem trudności dziecka z nauką czytania i pisania jest dysleksja rozwojowa, należy zgłosić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej, gdzie przez zespół składający się z psychologa i pedagoga, zostaną wykonane specjalistyczne badania. Psycholog oceni poziom intelektualnego funkcjonowania dziecka oraz poziom rozwoju funkcji wzrokowo-przestrzennych, natomiast pedagog oceni poziom opanowania umiejętności czytania i pisania - dokona jakościowej i ilościowej analizy błędów, ustali stopień opanowania zasad ortografii, zbada rozwój funkcji słuchowo-językowych. W wyniku procesu diagnozowania zostaną ustalone mocne strony rozwoju dziecka oraz ewentualne deficyty poszczególnych funkcji. Po badaniach rodzice mogą otrzymać pisemną opinię, która powinna być przekazana szkole. Wedle obowiązujących przepisów, diagnoza dysleksji może być postawiona u ucznia na drugim etapie edukacji, czyli tego który uczęszcza do klas IV-VI.
Aby wykonać badanie diagnostyczne nie jest potrzebne skierowanie i jest ono wykonywane bezpłatnie w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych.
Jeśli twoje dziecko jest dyslektykiem, powinieneś:
- zrozumieć jego problem (nie jest leniwe, niezdolne)
- stawiać bliskie, możliwe do zrealizowania cele (nie oczekuj, że po miesiącu pracy znikną błędy)
- chwalić nawet za drobne sukcesy
- zapewnić mu warunki pracy (potrzebuje specjalistycznej pomocy)
- czytać wspólnie z dzieckiem
- nadzorować wykonywanie ćwiczeń ortograficznych, ćwiczenia pisania z pamięci
Do opracowania wykorzystałam publikację: Marta Bogdanowicz, Renata Czubaj, „Jestem rodzicem dziecka z dysleksją”
Opracowała - mgr Ludmiła Urbaniak, pedagog, terapeuta