starostwo powiatowe w sochaczewie

Każde dziecko rozwija się w swoim indywidualnym rytmie, któremu można zaufać, rezygnując z porównywania swojego dziecka z innymi

I kurczowego trzymania się sformułowanych przez ekspertów norm.

 

Rozwój fizyczny dziecka przebiega według pewnego wzorca, osiągając kolejne etapy dążąc ku coraz „lepszemu’’.

Rozwój psychospołeczny jest generalnie postępem- lecz prowadzi skokami i krętą drogąna przód (pozorne regresy i okresy stagnacji)

 

1 rok życia dziecka

Od nieporadnego śpiocha do sprawnego porozumiewającego się małego człowieka

 Najbardziej intensywne 365 dni w życiu

 Pierwsze 2-2,5 miesiąca-spanie, jedzenie, wydalanie i płacz (próby skupiania wzroku)

 4-5 miesiąc życia-zmiana pozycji ciała, wodzenie wzrokiem za przedmiotem, próby chwytania.

 Reakcja na kontakt społeczny- głośny, śmiech, gaworzenie, odpowiedź uśmiechem na uśmiech

 6-8 miesiąc życia siedzenie z podparciem, chwyt małpi, nasłuchiwanie głosów, lęk przed obcymi, manipulowanie przedmiotami. Negatywne rezultaty swoich czynów wywołują złość, długi niepokój, płacz, grymaszenie.

 10 miesiąc życia siedzenie bez podparcia samodzielna zmiana pozycji, pełzanie, czworakowanie. Chwyt pęsetkowy. Rozpoznaje domowników i obcych, podejmuje proste zabawy naśladowcze. Reaguje na gesty i wyraz twarzy opiekuna, zwraca uwagę na zakazy. Z radością pokrzykuje i powtarza proste sylaby.

 11-12 miesiąc życia- swobodne poruszanie się na czworakach, wstawanie przy meblach, chodzenie z pomocą (a nawet samodzielnie). Naśladowanie gestów i min dorosłych, zabawa w chowanego i ucieczki kilka prostych słów w znanym kontekście sytuacyjnym(również dźwiękonaśladowcze).

Rytm życia:

● sen

● karmienie

● spacery

● kąpiele

● zabawy

Przestrzeganie stałego rytmu daje korzyść naszemu malcowi i nam.

 

Zabawki niemowlęcia:

● gumowe piszczące laleczki

● bąk grający

● grzechotki i gryzaczki różnych kształtów

● drewniane kolorowe klocki

● piramidki, wkładanki

● plastikowe wiaderko

● piłki różnej wielkości

● różnej wielkości pojazdy o mocnej konstrukcji

Nuda jest największym wrogiem rozwoju naszego dziecka

Jednolatek:

→ rozpoznaje i adekwatnie nazywa rodziców reaguje na ich obecność radością i ożywieniem.

→ Przeżywa swoje problemy, napięcia i stresy (źle się czuje, jest zmęczony, rozdrażniony niepowodzeniem lub zakazem, boi się, nudzi się)

→ Stosuje wiele sposobów na pozbycie się nadmiernego napięcia

● gwałtowna aktywność ruchowa

● jedzenie

● głośny krzyk i płacz (budzenie się w nocy)

● ssanie palca

● uderzanie głową w poduszkę.

W 1 roku życia największe zaniepokojenie rodziców powinno budzić zachowanie zbyt spokojne, zbyt mało kłopotliwe.

Apatia, słabe reakcje na bodźce zewnętrzne, ospałość, mała ruchliwość mogą być sygnałem poważnych zaburzeń-od uszkodzenia słuchu do upośledzenia umysłowego i autyzmu.

Słaba lub odroczona reakcja na kierowane do dziecka słowa, gesty i pieszczoty lub samotne, ciche zajmowanie się sobą jest wskazaniem do konsultacji medycznej lub psychologicznej.

 

2 Rok życia dziecka

 

Mamy w domu nowego człowieka

 

Możliwość swobodnego poruszania się dziecka w terenie pozwala mu na ćwiczenie spostrzegawczości (szuka wciąż nowego celu do zdobycia), myślenia (jak ten cel osiągnąć?) i wreszcie mowy (jak go nazwać)

Ruch pasjonuje dziecko a w okresie intensywnego zdobywania sprawności nawet kosztem rozwoju mowy

Niespożyta aktywność, bieganie, chwytanie, rzucanie, wspinanie się i wchodzenie na schody to cechy prawidłowo rozwijającego się dwulatka

Nic co jest w zasięgu jego rąk nie jest bezpieczne, nie jest bezpieczne też samo dziecko.

 

Po ukończeniu 24 miesiąca nasze dziecko:

 Chodzi i biega pewnie

 Ustawia z klocków wieżę, pociąg

 Schodzi po schodach krokiem dostawnym

 Kopie piłkę

 Pokazuje i nazywa obrazki w książce

 Używa około 200 – 300 słów

 Mówi prostymi zdaniami

 Mówi o sobie po imieniu

 Naśladuje w zabawie proste czynności dorosłych

 Wie co do kogo w domu należy, pilnuje swojej własności

 Domaga się pieszczot i czułości

 Nie współdziała w zabawie z dziećmi ale lubi pomagać dorosłym w ich codziennych czynnościach

Momenty krytyczne w rozwoju dwulatka:

Pierwszy okres buntu

Dysharmonia pomiędzy rozwojem biernej mowy i czynnej

Jąkanie fizjologiczne

Labilność emocjonalna

Problemy z zasypianiem

Upodobania kulinarne, przywiązanie do swoich rzeczy

Pierwsze strachy i lęki:

- głośne dźwięki

- dźwięki „tajemnicze” (szum wiatru, stukanie deszczu, pukanie za ścianą)

- zmiany położenia mebli, przedmiotów, przeprowadzki, nieznanych miejsc

- zwierząt i ich odgłosów

- nieobecności bliskich, szczególnie rodziców

Stosujemy strategię małych kroków, polegającą na stopniowym oswajaniu dziecka z wywołującym lęk przedmiotem lub sytuacją. Ze swoich strachów dziecko najczęściej wyrasta samo.

● Nauka nawyków kulturalno – higienicznych

ich naśladują.

● Nauka rozbierania i ubierania się

● Nauka samodzielnego jedzenia (picie z kubka i posługiwanie się łyżką)

● Nauka sygnalizowania potrzeb fizjologicznych a następnie samoobsługiwania się w toalecie

Mówienie w odpowiednich chwilach – dzień dobry, dziękuję, proszę

Mycie rak

Porządkowanie zabawek po zabawie

Nauka dobrej zabawy

Podstawową działalnością małego dziecka jest zabawa

- Zabawy naśladowcze

- Zabawy konstrukcyjne

- Zabawy tematyczne

- Czytanie i opowiadanie

Odpowiedni, stymulujący zestaw zabawek!

- Odpowiednia przestrzeń do zabawy

- Wspólna zabawa, czas dla dziecka

W odróżnieniu do półtoraroczniaka dwulatek jest w zasadzie posłuszny, wykonuje dawane mu polecenia, współdziała przy czynnościach dnia codziennego.

Wobec rodziców i domowników przejawia wyraźne przywiązanie. Potrafi być czuły współczujący.

Dwulatek najczęściej rozładowuje swoje napięcia psychiczne poprzez:

 Ssanie palca

 Kołysanie się

 Uderzanie głową w poduszkę a nawet w ścianę

 Kręcenie włosów

 Onanizowanie się

 Gryzienie poduszki, kocyka itp.

! W drugim roku życia największe zaniepokojenie podobnie jak w poprzednim okresie powinno budzić zachowanie zbyt spokojne, zbyt mało kłopotliwe.

Brak zapału do biegania i rzucania, ospałość i apatia mogą wiązać się z przewlekłymi chorobami, pasożytami, niedosłuchem opóźnieniem lub zaburzeniami rozwoju.

Długie, dziwaczne i/lub stereotypowe zabawy, używanie zabawek i znanych przedmiotów w niespecyficzny sposób, sztywność w reakcjach, silny opór przed zmianami, zaburzenia komunikacji z otoczeniem mogą być objawami silnych zaburzeń psychicznych takich jak całościowe zaburzenia rozwoju czy schizofrenia dziecięca. 3 Rok życia

 

Właśnie odkryłem własne „JA”

 „Ja chcę pić” – ten zaimek „Ja” na stałe wchodzi do języka i myślenia dziecka, stając się jednym z najważniejszych pojęć w jego życiu.

 Niezwykły upór dziecka które nie umie ani trochę ustąpić, ani poczekać, ani podporządkować się.

 Wszystko i zawsze musi odbywać się tak samo, leżeć na swoim miejscu i być wykonywanym przez te same osoby.

 Ciągle przeżywa ekstremalne emocje i niedające się pogodzić pragnienia.

 Niewykształcona zdolność dokonywania wyborów powoduje że miota się wciąż między skrajnościami: chcę – nie chcę, zrobię – nie zrobię itp.

Jeżeli rodzice nie zareagują w odpowiednim momencie i odpowiednio stanowczo wahania dziecka mogą zająć całe godziny

 Koniec 3 roku życia to okres łagodniejszego, pogodnego, chętnie mówiącego „TAK” domownika.

- Dużo mniej dominacji i nieustępliwości a więcej podporządkowania się.

Inni ludzie stają się ważni nie tylko jako źródło gratyfikacji i usług ale także jako obiekty przywiązania i przyjaźni.

Gwałtownie wzrasta zainteresowanie 3 latka językiem jako podstawową formą porozumiewania się z otoczeniem. Buzia mu się nie zamyka. Jest znakomitym kompanem do długich rozmów i zabaw językowych, posługując się swoistą mową dziecięcą i tworząc zabawne neologizmy

TRZYLATEK

 Podskakuje, maszeruje i biega nawet przy muzyce. Rzuca piłkę nie tracąc równowagi.

 Buduje z klocków domki dwuwymiarowe, toczy wałeczki kulki z plasteliny.

 Rysuje kształty zamknięte, koło, pierwsze „głowonogi”

 Nazywa przedmioty i czynności na obrazkach. Mówi o sobie „JA”. Zasób słów to około 1000 wyrazów. Używa zdań złożonych. Zaczyna nazywać to co narysował.

 Lubi patrzeć na ludzi pracujących przy jakichś maszynach np. koparka

 Organizuje i bawi się tematycznie np.: sklep, gotowanie, ruch uliczny.

 Chętnie naśladuje zabawę innych dzieci (zabawa równoległa)

 Jest bardziej opanowany.

Momenty krytyczne w rozwoju trzylatka

♫ Codzienne rytuały, szczególnie związane z zasypianiem

♫ Nocne budzenie i wędrówki po domu

♫ Wybrzydzanie i grymaszenie podczas jedzenia

♫ Trening czystości

♫ Tęsknota za okresem niemowlęcym

♫ Intensywne napięcia wewnętrzne i zewnętrzne konflikty rozładowywane są poprzez:

- Ssanie palca

- Kołysanie się

- Uderzanie głową

- Masturbacja

- Zacinanie się i jąkanie w momentach podekscytowania

- Ataki agresji

- Napady wściekłości

Trzylatki zazwyczaj boją się:

- „Dziadów”, czarownic, starszych ludzi

- Policjantów, włamywaczy i złodziei

- Ciemności

- Samotności i wyjść domowników (szczególnie wieczorem)

- Wszystkich zwierząt (dużych ale i drobnych – owadów, myszy itp.)

Sprawy ważne:

* Lek separacyjny

* Zazdrość o rodzeństwo

* Zainteresowania płcią przeciwną

* Oglądanie bajek

* Poprawny język komunikatów dorosłych

Starajmy się stworzyć dziecku odpowiednie warunki i nauczyć umiejętności dobrej zabawy.

 

Co powinno rodziców szczególnie niepokoić w 3 roku życia dziecka:

* Duże opóźnienie w rozwoju mowy

* Duże nieprawidłowości w nawiązywaniu kontaktów społecznych (dziecko izoluje się, niechętnie się komunikuje z innymi)

* Długie okresy monotonnych czynności np.: kołysania się, gryzienie ubrań może oznaczać że dziecko przebywa w jednostajnym środowisku, ubogim w bodźce stymulujące jego aktywność.

* Poszukiwanie i zjadanie różnych dziwnych substancji np.: tynk, grudki ziemi, kreda, siarka z zapałek itp. oznaczają najczęściej niedobory składników mineralnych ale mogą też wynikać z frustracji zbyt ubogim środowiskiem.

* unikanie pewnych kolorów (np. jaskrawej bieli, lęk przed spoglądaniem w dół z niewielkiej wysokości, szum w uszach). Świadczyć to może o dysfunkcjach wzroku lub słuchu i wymaga konsultacji lekarskiej.

 

 Dziecko krytykowane uczy się potępiać

 Dziecko żyjące w nieprzyjaźni uczy się agresji

 Dziecko wyśmiewane uczy się nieśmiałości

 Dziecko zawstydzane uczy się poczucia winy

 Dziecko żyjące w tolerancji nabiera cierpliwości

 Dziecko zachęcane uczy się wiary w siebie

 Dziecko rozumiane uczy się oceniać

 Dziecko traktowane uczciwie uczy się sprawiedliwości

 Dziecko żyjące w bezpieczeństwie uczy się ufać

 Dziecko przyjmowane takim, jakim jest uczy się akceptować

 Dziecko traktowane uczciwie uczy się prawdy

 Dziecko otoczone przyjaźnią uczy się szukać w świecie miłości