PROGRAM PROFILAKTYCZNY
PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ
WCZESNE WYKRYWANIE ZABURZEŃ SŁUCHU, WZROKU I MOWY – badania przesiewowe
PRZY ZASTOSOWANIU PLATFORMY ZMYSŁÓW
REALIZOWANY W ROKU SZKOLNYM 2012/2013- stan na maj 2013r.
Problem występujących wad słuchu, wzroku i mowy wśród dzieci rozpoczynających naukę w szkole ma charakter narastający.
Badania przesiewowe prowadzone przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu w ostatnich latach wykazały, że około 20% dzieci i młodzieży w wieku szkolnym ma różnego rodzaju problemy związane ze słuchem. Konsekwencja tego mogą być m.in.
-problemy w adaptacji do środowiska szkolnego,
- zaburzenia koncentracji uwagi
-trudności w uczeniu się.
Rośnie również tendencja do krótkowzroczności. Wady wzroku mogą być jednym z czynników pogarszających wyniki w nauce.
W zastraszającym tempie rośnie liczba dzieci z zaburzeniami mowy. Wczesne rozpoznanie tych zaburzeń pozwala na rozpoczęcie działań terapeutycznych, a tym samym na stymulowanie prawidłowego rozwoju dziecka.
Badania prowadzone przez Poradnię w roku szkolnym 2012/2013 określają skalę problemu, a w efekcie uzyskane wyniki wskazują na potrzebę stworzenie etatów dla logopedów na terenie szkół i przedszkoli.
NARZĘDZIE BADAWCZE
Platforma Badań Zmysłów przeznaczona jest do prowadzenia przesiewowych badań słuchu, wzroku, mowy dzieci i młodzieży. System badań słuchu i wzroku: „Słyszę”, „Widzę”, „Mówię” są multimedialnymi programami komputerowymi, opracowanymi przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Centrum Słuchu i Mowy oraz Instytut Narządów Zmysłów.
Badanie przesiewowe słuchu „Słyszę 2009”– oparte na audiometrycznej próbie tonowej oraz na testowaniu rozumienia mowy w szumie.
Urządzenie to pozwala również na badanie audiometryczne „Audiogram 2009”- umożliwia wykonanie badania audiometrycznego dla przewodnictwa powietrznego dla każdego ucha oddzielnie. Wynikiem badania jest audiogram wyświetlany na ekranie urządzenia. Z uwagi na szczególne warunki, które to badanie wymaga – cisza, niemożliwe jest wykonanie go na terenie przedszkola i szkoły. Można je natomiast wykonać na terenie Poradni.
Badanie przesiewowe wzroku „Widzę” - oparte jest na różnicowaniu kontrastu oraz teście widzenia barwnego.
Badanie przesiewowe mowy „Mówię”- służy do wstępnej diagnozy opóźnień lub zaburzeń w rozwoju mowy.
Założenia programu
Wyżej wymienione testy umożliwiają wczesne wykrycie zaburzeń i dysharmonii rozwojowych, podjęcie dokładnej diagnostyki oraz działań rehabilitacyjnych i terapeutycznych.
Realizacja programu:
Do 30.09.2012r. Poradnia przyjmowała drogą elektroniczną lub telefonicznie zgłoszenia szkół, przedszkoli, które chcą być objęte programem badań przesiewowych.
Badaniu poddane były dzieci z oddziałów przedszkolnych (wiek 5-6 lat) powiatu sochaczewskiego. Badania przeprowadzane były na terenie placówek oświatowych tj. szkół, przedszkoli za pisemną zgodą rodziców/ opiekunów prawnych. W/w badania prowadziło czterech logopedów z Poradni.
Ważnym aspektem były warunki w jakich to badania się odbywało:
- oddzielne pomieszczenie,
- optymalnie wyciszone, z dostępem do dziennego światła.
Rodzice otrzymali wynik na piśmie i wskazówki do dalszych działań tj. ewentualne wizyty u lekarzy specjalistów - audiologa, okulisty bądź informację o konieczności podjęcia terapii logopedycznej.
Łącznie przebadano 456 dzieci z 14 placówek.
- u 292 uczniów stwierdzono nieprawidłowy rozwój mowy, co stanowi 64% przebadanej grupy.
- u 58 uczniów stwierdzono nieprawidłowy słuch, co stanowi 13% przebadanej grupy.
- u 150 uczniów stwierdzono nieprawidłowy wzrok, co stanowi 33% przebadanej grupy.
Wnioski:
Uzyskane wyniki wskazują, że częstotliwość zaburzeń zmysłów u dzieci z oddziałów przedszkolnych jest duża.
- największy problem stanowi nieprawidłowy rozwój mowy. Tu zalecamy, aby opiekę logopedyczną wdrożyć jak najwcześniej. Uzyskane wyniki są także potwierdzeniem konieczności zatrudnianie w szkołach i przedszkolach logopedów na pełny wymiar czasu pracy.
- niepokojące wydają się również wyniki badań wzroku, które należy powtórzyć u okulisty, z uwagi na to, że jest to jedynie badanie przesiewowe.
- na uwagę zasługują również wyniki badania słuchu, które należy potwierdzić u audiologa.
Myślę, że program realizowany przez Poradnię przyczyni się do zapewnienia dzieciom bezpłatnej opieki logopedycznej na terenie ich szkół i przedszkoli, a także podjęcia przez rodziców dalszej diagnostyki specjalistycznej.
Wszyscy, pragniemy, aby dysharmonie rozwojowe w zakresie zmysłów nie ograniczały naszych dzieci w zdobywaniu wiadomości i umiejętności szkolnych, a także w nawiązywaniu kontaktów społecznych.
Opracowała: Ewelina Daniłowicz – neurologopeda, pedagog